default_mobilelogo

Szmuel Josef Agnon ( Szmuel Josef Czaczkes)

Urodził się w Buczaczu, na Ukrainie 17 lipca 1880 roku. Zmarł 17 lutego 1970 roku w Jerozolimie. Był pierwszym hebrajsko języcznym pisarzem, który otrzymał nagrodę Nobla w 1966. W swych utworach opisał walkę pomiędzy tradycyjnych żydowskim życiem i językiem a nowoczesnym światem. Już jako ośmiolatek pisał w języku jidysz oraz w języku hebrajskim. W 1908 wyemigrował do Palestyny, W tym samym roku opublikował Agunot- Opuszczone żony, w gazecie Ha-omer (jego literacki pseudonim pochodzi od tytułu tego utworu, a w 1924 jego oficjalnym nazwiskiem) Jego krótkie opowiadania pojawiały się regularnie w gazecie Ha-arec. W 1931 opublikował Ślubny baldachim, który uczynił go czołową postacią literatury hebrajskiej.
Księgę czynów w 1932, a w 1935 Prostą historię, opowieść o dziewiętnastowiecznym Buczaczu. W 1938 ukazał się utwór Straszne dni, zaś w 1945 powieść Wczoraj przedwczoraj.
Agnon zdobył dwukrotnie nagrodę Bialika w 1934 i 1950 roku oraz dwukrotnie nagrodę Izraela. W 1966 otrzymał nagrodę Nobla.


Miriam Akawia

Urodziła się w 1927 w Krakowie. W czasie II wojny światowej przebywała w krakowskim getcie, a następnie w obozie w Płaszowie, Oświęcimiu i w Bergen- Belsen. Przybyła do Palestyny w 1946. Studiowała literaturę i historię na uniwersytecie w Tel Awiwie. Pracowała w Agencji Żydowskiej oraz jako attache kulturalny ambasady Izraela w Sztokholmie. Zaczęła publikować w 1975 opisując swoje dzieciństwo oraz wojenne i powojenne wspomnienia. Miriam Akawia jest laureatką nagrody Jad wa-Szem, 1978, nagrody Korczaka, 1988 oraz kilku innych nagród w Polsce i Izraelu. Jej książki zostały przetłumaczone na kilka języków.
Wybrane tytuły: Cena, 1988, Galia i Miklosz, 1982, moja winnica, 1984, Przygoda w autobusie, 1986 ( dla dzieci), Dom budujemy z miłości, 2001.


Gila Almagor

Urodziła się 22 czerwca 1939. Jej ojciec był policjantem w Armii Brytyjskiej, matka była psychicznie chora. Almagor nie poznała swego ojca, ponieważ został on zastrzelony przez arabskiego snajpera, kiedy jej matka była w piątym miesiącu ciąży.
Glia Almagor pobierała naukę w Chadasim, następnie przeprowadziła się do Tel Awiwu.
Gla Almagor nazywana jest pierwszą damą izraelskiej sceny i filmu. Zadebiutowała w wieku lat 17 na scenie teatru Habima . Na podstawie jej autobiograficznych książek: Lato Awiji i W konarach drzew powstały filmy, w których Gila Almagor zagrała rolę swojej matki ocalonej z Holakaustu. Książka Lato Awiji ukaza się w 1987 roku, została przetłumaczona na wiele języków. W 1992 roku ukazała się druga książka: W konarach drzew, w 1995 roku na podstawie książki nakręcono film. Almagor jest jedną z założycieli Stowarzyszenia Izraelskich Artystów AMI, przez wiele lat pełniła w stowarzyszeniu funkcję rzecznika prasowego oraz zastępcy przewodniczącego.
Gila Almagor zagrała także rolę matki Awnera, głównego bohatera filmu Monachimu.
W 2004 zdobyła nagrodę Izraela za całokształt twórczości oraz wkład w kulturę Izraela.


Natan Alterman (1910 – 1970)

Natan Alterman urodził się w Warszawie, w 1925 roku wyemigrował do Palestyny i osiadł w Tel Awiwie, gdzie zmarł w 1970 roku. Choć studiował agronomię we Francji, utrzymywał się głównie z pracy tłumacza dla hebrajskich periodyków. Pierwsze utwory opublikował w 1931 roku. Jego pierwszy zbiór poezji, „Ha- Kochawim ba-chuc” („Gwiazdy na dworze”), ukazał się w 1938 roku.
Alterman regularnie pisał utwory polityczne dla dziennika „Ha-Arec”, a później do organu partii pracy, „Dawar”. Wiele z nich zostało zakazanych przez władze mandatu Brytyjskiego. Jest on także autorem słów kilku bardzo popularnych piosenek.
Alterman to poeta miasta; postrzegał Tel Awiw jako naturalnego następcę europejskich miast. Po 1948 roku w jego twórczości dominowały aspekty społeczne i polityczne. Jego poezję charakteryzuje oryginalne metrum oraz bogaty i malowniczy język.


Jehuda Amichaj

Jeden z najwybitniejszych izraelskich poetów współczesnych. Urodził się w 1924 roku w Wurzburgu, w Niemczech, jako Luwig Pfeuffer. W domu rodzinnym mówił zarówno po hebrajsku jak i po niemiecku. W 1936 roku jego rodzina wyemigrowała do Palestyny. Jako młody człowiek walczył w II wojnie światowej (w Brygadzie Żydowskiej brytyjskiej armii) oraz w izraelskiej wojnie o niepodległość, w jednostce Palmach. Później został jednak rzecznikiem pokoju i pojednania na Bliskim Wschodzie, współpracując przy tym z palestyńskimi pisarzami.
Amichai ukończył wydziały literatury i studiów biblijnych na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Potem zajmował się nauczaniem w szkołach średnich i na wyższych uczelniach. Wydał piętnaście tomów poezji, dwie powieści, kilka opowiadań oraz książki dla dzieci.
Amichai definitywnie zmienił oblicze poezji hebrajskiej XX wieku, wpływając zarówno na swych współczesnych jak i na późniejsze generacje poetów. Jest najbardziej znanym izraelskim twórcą za granicą, a jego dzieła przetłumaczono na trzydzieści trzy języki. Jako pierwszy poeta hebrajski zaczął używać języka potocznego w poezji. Jego utwory często dotyczą kwestii codziennego życia, charakteryzują się łagodną ironią i melancholią. Częstym motywem jest też jego wielka miłość do Jerozolimy.Jehuda Amichai umarł w Jerozolimie we wrześniu 2000 r.
W języku polskim ukazał się wybór jego wierszy, pt „Koniec sezonu pomarańczy”, nakładem wydawnictwa Świat Literacki.

 

Aharon Appelfeld

Aharon Appelfeld urodził się w 1932 roku w Czerniowcach (niegdyś Ukraina, obecnie Rumunia). Jego matka została zamordowana przez nazistów. Siedmioletni Aharon z ojcem znaleźli się w getcie, a następnie w obozie koncentracyjnym. Po śmierci ojca Aharon uciekł i ukrywał się przez trzy lata na ukraińskich wsiach, następnie wstąpił do Armii Czerwonej. Po zakończeniu wojny, jako uchodźca, przebywał we Włoszech, w 1946 roku zaś wyemigrował do Palestyny. Aharon Appelfeld studiował na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Obecnie wykłada na Uniwersytecie Ben Guriona w Negewie. W 1959 roku zaczął publikować poezje. Jego twórczość obejmuje opowiadania, eseje i powieści. Autor koncentruje się na życiu Żydów w Europie, podczas i przed II wojną światową. Jedna z najbardziej znanych jego powieści, „Badenheim 1939” została wydana w Polsce nakładem wydawnictwa W.A.B.


Chanoch Bartow

Urodził się w Petach Tikwie w 1926 roku. W 1943 roku wstąpił do Armii Brytyjskiej, gdzie odbył służbę w Żydowskiej Brygadzie. Odbył studia religijne i świeckie. Studiował historię na uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Chanoch Bartow brał udział w wojnie o niepodległość W latach 1966- 1968 był doradcą kulturalnym ambasady Izraela w Londynie.
Jest członkiem redakcji gazety Maariw. Wybrane tytuły: Trądzik młodzieńczy, 1965, Każdy ma sześć skrzydeł, 1954, Czterech Izraelczyków na dziedzińcu świętego Jakuba, 1969, Czyj jesteś mały chłopcze?, 1970.

 

 

Szaul Czrenichowski

Urodził się w 1875 roku w Michałowce ( Krym) na Ukrainie. Szaul Czernichowski jest uważany za jednego z ojców nowoczesnej poezji hebrajskiej. W latach 1890-1892 studiował w Odessie, gdzie opublikował swój pierwszy utwór W moich snach. Od 1899 do 1906 studiował medycynę w Heidelbergu, a następnie w Lozannie. Po ukończeniu studiów wrócił na Ukrainę, pracował w Kijowie i Charkowie. W czasie I wojny światowej służył jako lekarz w armii. W 1931 wyemigrował do Palestyny, gdzie osiadł na stałe. Przełożył Iliadę i Odyseję Homera, tłumaczył dzieła Sofoklesa, Szekspira, Moliera, Goethego, Puszkina, Byrona. Był aktywnym członkiem stowarzyszeń pisarzy oraz Akademii Języka Hebrajskiego. Pracował w renomowanym gimnazjum Herclija w Tel Awiwie. Szaul Czrnichowski zmarł w Jerozolimie w 1943.


Mosze Dor

Urodził się w Tel Awiwie w 1932 roku. Służył w Haganie, a następnie był korespondentem organu prasowego armii izraelskiej Ba-machane. Studiwał nauki polityczne i historię na uniwersytecie w Tel Awiwie. Mosze Dor jest autorem sześciu książek dla dzieci, zbioru wywiadów z pisarzami oraz tomiku esejów. Dor był również redaktorem gazety Maariw. Dor był attache kulturalnym ambasady Izraela w Anglii. Był współwydawcą trzech angielskich antologii współczesnej poezji izraelskiej. Mosze Dor jest laureatem nagrody im. Bialika. Pełnił także funkcję przewodniczącego izraelskiej sekcji PEN-u.
Wybrane tytuły: Białe cyprysy, 1954, Jeśli dojdziemy lub jeśli nie , 1957, Przejście dla pieszych, 1962, Złoto i popiół, 1963,Pokrzywa i metal, 1965, Pierwsze czytanie ,drugie czytanie, 1970 (zbiór esejów), Powiedzieć innym, 1974 ( zbiór wywiadów)


Amir Gilboa

Jeden z najważniejszych izraelskich poetów urodził się na Ukrainie w 1917 roku. Wyemigrował do Izraela w 1937 roku. Pracował w kibucach oraz w obozach Armii Brytyjskiej. Wstąpił do Brygady Żydowskiej zorganizowanej przez Armię Brytyjską. Walczył podczas II wojnie światowej oraz w wojnie o niepodległość państwa Izrael. Pod koniec wojny był zaangażowany w nielegalną emigrację Żydów z Europy do Palestyny ( przez włoskie porty).W 1949 opublikował Siedem sfer, tomik poezji zawierający jego wojenne wspomnienia. Tomik poezji zabranych został wydany w 1963 roku. Amir Gilboa zmarł w 1984 roku. Amir Gilboa jest uważany za jednego z najoryginalniejszych izraelskich poetów, łączył w swej poezji elementy tradycyjne i współczesne, osobiste i narodowe.


Lea Goldberg (1911 – 1970)

Lea Goldberg urodziła się w Królewcu, w Prusach (obecnie Kaliningrad, w Rosji), wczesne dzieciństwo spędziła w Rosji, i po rewolucji 1917 roku wróciła z rodziną do domu w Kownie, na Litwie. Pierwsze utwory poetyckie opublikowała jeszcze jako uczennica. Studiowała w Kownie a następnie w Berlinie (gdzie obroniła doktorat w dziedzinie studiów semickich, w 1933 roku) i Bonn. W 1935 roku wyemigrowała do Palestyny i zamieszkała w Tel Awiwie. Wkrótce została jedną z wiodących izraelskich autorek i intelektualistek. Pracowała w redakcjach gazet „Ha-Arec” i „Dawar”, oraz jako redaktor książek dla dzieci i młodzieży w wydawnictwie Sifrijat Poalim. Była także konsultantem literackim teatru Ha-Bima. Pisywała krytyki teatralne dla pisma „Al. Ha-Miszmar. Lea Goldberg była założycielką wydziału literatury porównawczej na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie.
Urozmaicona i bogata twórczość Lei Goldberg obejmuje poezje, krytykę literacką, książki dla dzieci, oraz tłumaczenia. Dzięki doskonałej znajomości aż siedmiu języków poetka przełożyła na hebrajski wiele klasycznych dzieł literatury światowej, między innymi utwory rosyjskich modernistów. Całe pokolenia Izraelczyków wychowały się na jej opowiadaniach i wierszach dla dzieci i młodzieży. Jej liryki dla dorosłych zajmują się przede wszystkim tematem dzieciństwa, miłości, starości i śmierci. Jej poezja jest bardzo osobista, introspekcyjna, nowoczesna w tonacji. Niektóre z wątków należą do kręgu kultury europejskiej (np. Odyseja); lecz poetka korzystała także z tematów czysto żydowskich.

 

Dawid Grossman

Dawid Grossman – jeden z czołowych izraelskich prozaików - urodził się w 1954 r. w Jerozolimie, gdzie mieszka do dziś. Studiował filozofię i wiedzę o teatrze na Uniwersytecie Hebrajskim. W wieku dziesięciu lat, jako korespondent audycji młodzieżowych, rozpoczął trwającą dwadzieścia pięć lat współpracę z Izraelskim Radiem. Proza Grossmana jest złożona i misterna, ceniona ze względu na śmiałość tematyki i innowacyjną technikę. Głównym poruszanym przez Grossmana tematem jest niesprawiedliwość jako zjawisko ludzkie, czy to jako uwarunkowanie społeczno polityczne, czy to jako psychologiczna obsesja. Dawid Grossman ukazuje odwagę, cierpienie i niekiedy brutalną prawdę izraelskiej rzeczywistości z rzadko spotykaną siłą i uczciwością.

 


Chaim Guri

Urodził się w 1923 roku w Tel Awiwie. W 1941 r. wstąpił do Palmachu, bojowego skrzydła żydowskiej podziemnej organizacji wojskowej Hagana. Walczył w wojnie o niepodległość i służył w izraelskiej armii do 1949 r. Był aktywnym członkiem oporu przeciwko Mandatowi Brytyjskiemu. Latem 1947 r. jako przedstawiciel Hagany pracował wśród żydowskich uchodźców na Węgrzech i w Czechosłowacji. Spotkania z nimi wywarły silny wpływ na jego późniejszą twórczość. Guri brał także udział w walkach o Jerozolimę w 1967 r. i służył jako oficer edukacyjny w czasie wojny Jom Kipur.
Chaim Guri studiował literaturę hebrajską, filozofię i literaturę francuską na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Spędził także rok na Sorbonie. Po powrocie do Izraela przez wiele lat pracował jako dziennikarz, jednocześnie pisząc i publikując. W jego pierwszych utworach widoczny jest wpływ innego wielkiego izraelskiego poety, Natana Altermana. W 1949 r. opublikował tomik „Ogniste kwiaty, ogniste lata”, w którym zmierzył się z indywidualnym doświadczeniem wojny i śmierci. W późniejszej poezji zwrócił się w stronę abstrakcji.
Guri wydał dotąd czternaście tomików poezji i dwanaście opowiadań.
Jest laureatem Nagrody Bialika oraz Nagrody Uri Cwi Grinberga.


Balfour Hakak

Urodził się w 1948 roku w Bagdadzie. Dwa lata później razem z rodzicami wyemigrował do nowo powstałego państwa Izraela.
Już w dzieciństwie Balfour (nazwany tak na cześć Deklaracji Balfoura, brytyjskiego polityka popierającego utworzenie państwa żydowskiego na Bliskim Wschodzie) i jego brat bliźniak, o imieniu Herzel, publikowali utwory literackie w czasopismach dla młodzieży. Studiował na Uniwersytecie Hebrajskim. Balfour Hakak kontynuował twórczość dla dzieci i młodzieży także w dorosłych latach., zajmował się także edukacją. Pracował jako nauczyciel. Obecnie jest autorem programów nauczania dla Ministerstwa Edukacji. Jest także Stowarzyszenia Pisarzy Hebrajskich.


Uzi Hitman

Urodził się w 1952. Rozpoczął karierę piosenkarza w czasie odbywania służby wojskowej. Skomponowana w 1976 piosenka Adon olam przyniosła mu olbrzymią popularność. Współpracował z innymi sławnymi izraelskimi piosenkarzami takimi jak Boaz Szarabi, Nurit Garlon, Ilanit, Awi Toledano czy lior Janai. Uzi Hitman jest autorem około 650 piosenek ( słowa i muzyka). Współpracował także z czołowymi izraelskimi poetami. Tworzył piosenki dla dwu generacji izraelskich piosenkarzy. Od 1980 brał udział w programach rozrywkowych, w większości dla dzieci. W 1978 skomponował piosenkę Noladti le-szalom ( Urodziłem się dla pokoju) dla swego nowonarodzonego syna oraz aby uczcić izraelsko- egipski proces pokojowy. W 1991 napisał piosenkę Kan noladti ( Tu się urodziłem), która zajęła trzecie miejsce w konkursie Eurowizji. Uzi Hitman zmarł w 2004.


Natan Jonatan

Przyszedł na świat jako Natan Klein w Kijowie na Ukrainie, w 1923 roku. W wieku dwóch lat wyemigrował z rodzicami do Palestyny. Początkowo rodzina mieszkała w kibucu Giv’at Szlosza, następnie w Petach Tikwie. W 1935 roku rodzice Natana Jonatana osiedlili się w moszawie (osadzie rolniczej opartej na zasadach kooperatywy). W 1945 roku Natan Jonatan został członkiem kibucu Sarid, gdzie mieszkał nieprzerwanie prawie do swojej śmierci.
Natan Jonatan studiował literaturę hebrajską i literaturę porównawczą na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Po ukończeniu studiów przez wiele lat pracował jako nauczyciel licealny i wykładowca akademicki. Przez 27 lat był także redaktorem naczelnym w wydawnictwie literackim Sifrijat Poalim. Opublikował trzynaście tomów poezji, dwa zbiory opowiadań, oraz kilka książek dla młodzieży. Opowiadanie „Abed” pochodzi z jednego z nich, pod tytułem „Wiosna i chmura”.

 

Etgar Keret

Urodzony w 1967 roku w Tel Awiwie, to chyba najpopularniejszy izraelski pisarz wśród młodzieży. Niektórzy krytycy uważają, że jest typowym przedstawicielem całej generacji izraelskich twórców, aktywnych w drugiej połowie lat 90 – tych. Karierę pisarską rozpoczął w 1992 roku. Od tamtej pory opublikował cztery tomy opowiadań, jedną nowelę, trzy komiksy i powieść dla dzieci. Jego książki są bestsellerami w Izraelu, zyskały sobie także uznanie międzynarodowe i zostały przetłumaczone na szesnaście języków. W Polsce ukazały się dwa zbiory opowiadań Etgara Kereta: „Pizzeria Kamikaze” i „Gaza Blues” nakładem wydawnictwa Świat Literacki, oraz – ostatnio „Osiem procent z niczego” nakładem W.A.B.


Efraim Kiszon

Urodził się w 1924 roku, w mieszczańskiej rodzinie żydowskiej w Budapeszcie, jako Ferenc Hoffman. Studiował rzeźbę i malarstwo w akademii sztuk pięknych, a później zaczął publikować humoreski i utwory dramatyczne. W czasie II wojny światowej był więźniem kilku obozów koncentracyjnych, gdzie wielokrotnie otarł się o śmierć. Po latach napisał w jednym ze swych utworów: „Popełnili błąd – zostawili przy życiu jednego satyryka”. W czasie transportu do obozu zagłady w Sobiborze udało mu się uciec i do końca wojny ukrywał się jako słowacki robotnik. Po 1945 roku zmienił nazwisko na Kiszont i wrócił na Węgry z zamiarem ukończenia studiów artystycznych. W 1949 roku wyemigrował do Izraela, w ucieczce przed komunistycznym reżimem.
Efraim Kiszon z nadzwyczajną szybkością opanował język hebrajski i już po dwóch latach pobytu w Izraelu zaczął publikować stały felieton satyryczny w „Omer” – codziennej gazecie w uproszczonym hebrajskim. Od 1952 roku publikował felieton „Had Gadja” w gazecie „Maariw”, poświęcony satyrze politycznej i społecznej. Wkrótce stał się jednym z najbardziej popularnych i lubianych satyryków w kraju. Efraim Kiszon jest autorem także wielu sztuk i scenariuszy seriali i filmów komediowych.


Admiel Kosman

Poeta izraelski. Urodzony w Hajfie w 1957 roku. Uczył się w szkołach religijnych oraz akademiach talmudycznych (jesziwot), lecz po odbyciu służby wojskowej rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych Becalel w Jerozolimie. Później pracował jako wykładowca na wydziale studiów nad Talmudem, na Uniwersytecie Bar Ilan w Tel Awiwie.
Kosman zaczął pisać w latach 80 – tych. Od tamtej pory wydał trzy zbiory poezji. W swoich utworach często porusza kwestię konfliktu między wiarą a wrażliwością artystyczną. Admiel Kosman gościł w Polsce w 2000 roku, na międzynarodowych Spotkaniach Poetów w Krakowie.

 

Aba Kowner

Urodził się w 1918 w Sewastopolu, lecz wkrótce jego rodzina przeprowadziła się na Litwę. W Wilnie został członkiem organizacji syjonistycznej Ha- Szomer ha-Cair. W 1940 1941 kiedy Wilno znalazło się po radziecką okupacją został członkiem organizacji podziemnej. Po wkroczeniu nazistów w na Litwę w 1941 Kovner wraz z przyjaciółmi ukrywał się w klasztorze dominikańskim, a następnie wrócił do getta. W grudniu 1941 przed delegatami żydowskich organizacji młodzieżowych wygłosił następujące oświadczenie:„Hitler planuje zabić wszystkich europejskich Żydów. Litewscy Żydzi będą pierwsi. Nie dajmy się prowadzić na rzeź jak stado owiec. To prawda jesteśmy słabi i nie mamy broni, ale jedyną odpowiedzią jest opór!”Po wyzwoleniu był jednym z założycieli organizacji Briha, pomagającej Żydom w ucieczce z powojennej Polski. Aba Kowner brał udział w wojnie o niepodległość Izraela.
W 1970 roku otrzymał nagrodę Izraela w dziedzinie literatury. W zbiorze poezji Aż do końca światła wydanym w 1947 nawiązuje do walki partyzantów przeciwko nazistom w lasach wschodniej Europy. Wydany w 1951 roku tomik poezji Zatopiony klucz podejmuje podobną tematykę. Pożegnanie z południem oraz Twarzą w twarz nawiązują do tematu wojny o niepodległość. Aba Kovner zmarł w 1987 roku.


Hanoch Lewin (1943 – 1999)


Izraelski dramaturg, reżyser teatralny, poeta i prozaik.
Hanoch Lewin przyszedł na świat w 1943 roku w rodzinie imigrantów z Polski. Wychowywał się w tradycyjnym, religijnym domu w dzielnicy Neve Sza’anan, w Tel Awiwie. Kiedy był w szkole średniej, zmarł jego ojciec, i Hanoch był zmuszony podjąć pracę zarobkową. Przeniósł się do szkoły dla młodzieży pracującej, gdzie wstąpił do kółka teatralnego. Po odbyciu służby wojskowej studiował filozofię i literaturę hebrajską na Uniwersytecie w Tel Awiwie. W czasie studiów współpracował z pismem „Dorban”. W 1967 roku wiersz Hanocha Lewina „Poranne błogosławieństwo” został przyjęty z wielkim uznaniem przez literackie kręgi w Izraelu. Z początkiem lat siedemdziesiątych zaczął publikować regularnie - opowiadania i wiersze – w piśmie „Wykrzyknik”. W 1968 roku rozpoczął swoją karierę dramatopisarską kabaretem satyrycznym „Ja, ty i następna wojna”. Na deskach polskich teatrów pojawiły się dwie sztuki Lewina – „Requiem” w gościnnym spektaklu Teatru Cameri oraz „Krum” w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego w Teatrze Starym w Krakowie.


Sammy Michael

Urodził się w 1926 roku w Bagdadzie, w rodzinie żydowskiego kupca, jako Salah Menasze. Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w dzielnicy, zamieszkanej zarówno przez Żydów, jak muzułmanów i chrześcijan. W wieku piętnastu lat wstąpił do irackiego podziemia komunistycznego. Do wydawanych przez organizację gazetek pisał pierwsze utwory literackie. W wieku 21 lat uciekł do Iranu, po tym jak iracki sąd wydał na niego wyrok. Kiedy tam z kolei zagroziła mu ekstradycja, w 1949 roku wyemigrował do Izraela i osiedlił się w Jaffie, a następnie w Hajfie. Jest absolwentem wydziałów psychologii i literatury arabskiej Uniwersytetu w Hajfie. W 1974 roku opublikował swoją pierwszą powieść, „Równi i równiejsi” (hebr. „Szawim we-szawim joter”).
W swoich utworach Sammy Michael czerpie z doświadczeń dzieciństwa i młodości. Są napisane realistycznym, pozornie prostym, lecz tym bardziej przejmującym stylem. Jednym z często poruszanych przez niego tematów są skomplikowane stosunki między Żydami a Arabami w Izraelu. Powieść „Trąbka w wadi”, której fragment tu zamieszczamy, opowiada o trudnym związku arabskiej kobiety o imieniu Huda z Żydem, Aleksem.


Zelda Szneurson Miszkowski

Urodziła się w 1916 roku w Czernichowie na Ukrainie. Zelda wychowała się w chasydzkiej rodzinie. Jej ojciec był rabinem. W 1926 roku wyemigrowali do Palestyny. Rodzina Miszkowskich osiadła w Jerozolimie. Zelda uczyła się w religijnej szkole dla dziewcząt, w seminarium dla nauczycieli, a następnie studiowała malarstwo w Tel Awiwie. Po ukończeniu studiów przeprowadziła się do Hajfy, gdzie pracowała z upośledzonymi dziećmi. Po śmierci męża wróciła do Jerozolimy. Zelda rozpoczęła pisanie jako nastolatka, ale pierwszy utwór opublikowała w 1968 roku. Wydała sześć tomików poezji. Zebrany zbiór jej poezji ukazał się po śmierci. Zelda otrzymała nagrodę im. Bialika.
Jej poezja charakteryzuje się prostotą precyzją języka oraz bezpośredniością z jednej strony, z drugiej zaś symboliką i wspomnieniami głęboko zanurzonymi w chasydzkiej tradycji.Zelda zmarła w 1984. Wybrane tytuły dzieł: Wolne, 1968, Niewidzialny Karmel, 1971, nie oddalaj się, 1975.


Agi Miszol

Przyszła na świat w 1947 roku na Węgrzech, w rodzinie ocalałych z Holokaustu. Jako małe dziecko wyemigrowała z rodzicami do Izraela. Jest absolwentką wydziału literatury hebrajskiej Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie. Jej pierwszy tomik poezji ukazał się w 1972 roku. W 2002 roku Agi Miszol otrzymała nagrodę poetycką im. Jehudy Amichaja. Poza twórczością literacką Agi Miszol zajmuje się hodowlą brzoskwiń, nauczaniem oraz krytyką literacką. Jest także członkiem redakcji poświęconego poezji pisma „Helikon”.


Amos Oz

Urodził się w 1939 roku w Jerozolimie. W wieku piętnastu lat osiedlił się w kibucu. Studiował na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie na wydziałach filozofii i literatury. Jest autorem prozy dla dzieci i dorosłych, oraz licznych esejów. Jego książki są tłumaczone na wiele języków i cieszą się wielką popularnością na całym świecie. Obecnie mieszka w mieście Arad na południu Izraela. Jest wykładowcą literatury na Uniwersytecie Ben Guriona w Negewie.
Twórczość Oza jest głęboko zakorzeniona w burzliwej historii jego kraju. Autor porusza częste motywy: problem natury ludzkiej, kruchej i przemijającej, lecz wielobarwnej i pięknej. Oz nawołuje do dialogu, do wiary w przyszłość. Swoim oszczędnym stylem Oz przedstawia mieszkańców Izraela. Jego zawirowania polityczne i biblijne pejzaże.

 

Rachel

Rachel (Bluwstein) przyszła na świat w północnej Rosji w 1890 roku, a umarła w Tel Awiwie w 1931 roku, na gruźlicę, którą zaraziła się opiekując się dziećmi uchodźców podczas I wojny światowej. Swoje poezje publikowała używając jedynie nazwiska, które czasem zapisywano „Rachel”, a czasem „Rahel”. W 1909 roku Rachel wyemigrowała do Palestyny, w okresie gdy region ten pozostawał pod panowaniem tureckim, i przez prawie cztery lata przebywała w szkole rolniczej dla dziewcząt nad jeziorem Genezaret (heb. Kinneret). W 1913 roku wyjechała do Francji, aby studiować agronomię. Lata wojny spędziła w Rosji. W 1919 roku poetka wróciła do Palestyny i zamieszkała w kibucu Degania, lecz niebawem wyjechała, ponieważ choroba uniemożliwiła jej zarówno pracę z dziećmi jak i fizyczną pracę na roli. Ostatnie lata spędziła w samotności, w wynajętym pokoju w Tel Awiwie. Została pochowana nad jeziorem Genezaret. Większość jej utworów opublikowano w ostatnich latach jej życia. Język Rachel jest prosty i zrozumiały, jej opisy głęboko emocjonalne; wiersze miłosne wyrażają ból, samotność i tęsknotę, podczas gdy pozostałe utwory często mówią o związkach z przyrodą, ziemią, o postaciach biblijnych, ludzkim losach i zagadce śmierci.


Dalia Rawikowicz

Urodziła się 17 listopada 1936 roku w Ramat Gan. Poetka i działaczka pokojowa. Ukończyła studia na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Jej pierwszy wiersz został opublikowany w gazecie Orlogin, której redaktorem był Awraham Szlonski. Pierwszy tomik jej wierszy Miłość pomarańczy, który ukazał się w 1959 roku zapewnił jej pozycję jednej z czołowych izraelskich młodych poetów. Opublikowała dziesięć tomików poezji, trzy zbiory krótkich opowiadań, tworzyła dla dzieci oraz tłumaczyła poezję na język hebrajski, między innymi Wiliama Butlera i T. S. Eliota. W 1987 roku Rawikowicz otrzymała nagrodę Bialika, a w 1998 nagrodę Izraela.
Dalia Rawikowicz była aktywna w izraelskim ruchu pokojowym. 21 sierpnia 2005 Dali Rawikowicz została znaleziona martwa w swym mieszkaniu.

 

Meir Szalew

Urodził się w 1948 w Nahalal. Meir Szalew jest synem poety Icchaka Szalewa. Prowadził audycję Erew szabat w programie pierwszym izraelskiej telewizji. W 1988 roku opublikował swoją pierwszą powieść Rosyjski romans. Przez wiele lat pisał dla gazety Jedijot Acharonot. Meir Szalew pisze dla dorosłych oraz dla dzieci. Wybrane tytuły: Ezaw, Jego dom na pustyni. Dla dzieci: Mój ojciec zawsze zawstydzał mnie, Michael i jerozolimski potwór.

 

 


Naomi Szemer

Jest nazywana pierwszą damą izraelskiej piosenki. Szemer tworzyła pisała zarówno słowa jak i muzykę do swoich utworów, komponowała muzykę do wierszy innych poetów ( Rachel) pisała także hebrajskie wersje międzynarodowych przebojów ( Hey Jude – the Beatles).Naomi Szemer urodziła się i wychowała w Kwucat Jawne, kibucu położonym nad Jeziorme Galilejskim, którego założycielami byli jej rodzice. Studiowała muzykę w Jerozolimie. W 1983 otrzymała nagrodę Izraela za wkład w kulturę kraju. Jej najsłynniejsza piosenka Jeruszalaim szel zachaw powstała w 1967 kilka dni przed wybuchem Wojny Sześciodniowej, kiedy Izraelczycy zdobyli wschodnią Jerozolimę i Ściana Płaczu stała się znów miejscem dostępnym dla Żydów. W 1968 w Knesecie przedłożono propozycję nadania piosence Jeruszalim szel zachaw statusu narodowego hymnu.
Naomi Szemer napisała wiele piosenek dla dzieci, między innymi piosenki na świętą. Szemer zmarła w 2004.


Awraham Szlonski

Urodził się w 18 maja 1900 roku na Ukrainie. Pochodził z chasydzkiej rodziny. W 1913 roku został wysłany do Palestyny, gdzie uczył się w prestiżowym gimnazjum Herzlija W Tel Awiwie. Kiedy wybuchła I wojna światowa wrócił na Ukrainę. Pracował jako dziennikarz, wydawca i tłumacz.W 1919 roku opublikował swój pierwszy poemat w gazecie Ha- Sziluach. Z czasem stał się reprezentantem grupy rebeliantów przeciwko twórczości Bialika oraz poetom jego generacji. W 1933 roku założył tygodnik literacki Turim, identyfikowany z grupą Jachad, której członkami byli Natan Alterman i Lea Goldberg. W 1967 otrzymał nagrodę Izraela w dziedzinie literatury. Szlonski jest uważany za jednego z najlepszych poetów dla dzieci. Szlonski przełożył dzieła Szeksipra, Czechowa, Gogola, Rolanda. Zmarł w Tel Awiwie w 1973 roku.
Jego utwory zostały przełożone na język arabski, chiński, czeski, estoński, grecki, rumuński, francuski, włoski, japoński, polski, wietnamski, jidysz.


A.B. Yehoshua

Jeden z najbardziej znanych i najchętniej czytanych izraelskich współczesnych pisarzy, urodził się w 1936 roku w Jerozolimie. Rodzina jego ojca mieszka w tym mieście od pięciu pokoleń, matka zaś pochodzi z Afryki Północnej. Yehoshua, który od wielu lat mieszka w Hajfie, jest absolwentem wydziałów literatury hebrajskiej i filozofii tamtejszego uniwersytetu. Po ukończeniu studiów pracował jako nauczyciel i wykładowca akademicki. Obecnie jest profesorem literatury Uniwersytetu w Hajfie.
A. B. Yehoshua publikuje utwory literackie, najpierw opowiadania, począwszy od lat 60 – tych. Jego wczesne opowiadania były raczej surrealistyczne i abstrakcyjne, pisane – jak przyznaje sam autor – w duchu Kafki i wczesnych opowiadań Agnona. W 1977 roku ukazała się jego pierwsza powieść, „Kochanek”, osadzona w niespokojnym okresie wojny Jom Kipur. Tym samym nastąpiło przesunięcie pisarza w kierunku realizmu. Inne jego powieści to chyba najbardziej znana „Pan Mani” (hebr. „Mar Mani”), „Późne zaręczyny” (hebr. „Ha-geruszim ha-meucharim”), „Wyzwolona panna młoda” (hebr „Ha-kala ha-meszuchreret”).
Zwany przez krytyków „izraelskim Faulknerem” Yehoshua ma niezwykły dar portretowania nastrojów i atmosfery współczesnego Izraela. Jego styl określa się czasem jako „anty-strumień świadomości”. Zarówno w „Kochanku” jak i późniejszych powieściach pisarz porusza tematy rozpadu więzi rodzinnych i alienacji jednostki w społeczeństwie, na szerszym tle skomplikowanej izraelskiej rzeczywistości. Postrzegany jest jako swego rodzaju rzecznik całego kraju.
Dwie powieści Yehoshuy ukazały się w języku polskim: „Kochanek” nakładem wydawnictwa Cyklady, oraz „Powrót z Indii”, nakładem Zysk i Ska. Niektóre jego opowiadania zamieszczone są w numerach „Literatury na Świecie”, poświęconych literaturze izraelskiej.


Nurit Zarchi

Urodziła się w Jerozolimie 19 października 1941 roku. Studiowała psychologię na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie oraz literaturę i filozofię na uniwersytecie w Tel Awiwie. Zarchi opublikowała wiele wierszy w dziecięcej prasie. Pracowała jako dziennikarka w Jedijot Acharonot. Jest laureatką nagrody im. Bialika. Tytuły wybranych pozycji: Lubię gwizdać na ulicy, 1967, Awigail z gór aniołów, 1969, Miligram, 1997, Kristabela lub pytanie do Rembrandta, 1997, Bezużyteczna historia, 2003. 2009-10-30

 

 

Kontakt

        

Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra

ul. Twarda 6
00-105 Warszawa
tel.: 22 620 34 96
email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.l
KRS: 0000184858
Nr konta bankowego: 04124010241111001005772107

Przekaż 1% naszej organizacji

Program PIT udostępniamy we współpracy z IWOP
w ramach projektu PITax.pl dla OPP