default_mobilelogo

Słownik pojęć judaistycznych

Haftara

Haftara - חפטרה

Fragment z ksiąg prorockich czytany podczas modlitwy porannej w synagodze w szabat i w święto po czytaniu z Pięcioksięgu. W Jom Kipur i w Tisza be-Aw haftara czytana jest także podczas modlitwy popołudniowej. W post czytana jest tylko podczas modlitwy popołudniowej. Haftara czytana jest z książki, a nie ze zwoju jak Tora. Haftary nie są czytane w kolejności, a ich dobór zależy od czytania z Pięcioksięgu oraz od przypadającego w danym dniu wydarzenia. Wielu badaczy upatruje genezę czytań z ksiąg prorockich w zakazie publicznego czytania Tory wydanym przez Antiocha IV Epifanesa.

   
Hagada szel Pesach

Hagada szel Pesach - הגדה של פסח 

Opowieść o wyjściu z Egiptu czytana w czasie kolacji sederowej.

   
Hakafot

Hakafot - הקפות

Okrążenia bimy. Hakafot odbywają się w święto Simchat Tora (w diasporze obchodzonym w ósmym, a w Izraelu w siódmym, ostatnim dniu święta Sukot). Podczas nabożeństwa w synagodze wyjmuje się wszystkie zwoje Tory z aron ha-kodesz, a następnie urządza się procesję wokół bimy. Liczba okrążeń wynosi siedem (podobnie jak siedmiu uszpizin - gości odwiedzających Żydów w czasie Sukot - Abraham, Izaak, Jakub, Józef, Mojżesz, Aaron i Dawid). Każdemu okrążeniu – hakafa patronuje inny praojciec. Pod koniec każdego okrążenia zwoje Tory przekazywane są innej osobie, aby jak największa ilość wiernych wzięła udział w obrzędzie. Procesji towarzyszą śpiewy i tańce. Hakafot urządzane są wieczorem, podczas modlitwy maariw oraz następnego dnia w czasie modlitwy szachrit. W Izraelu istnieje zwyczaj urządzania hakafot sznijot - drugich okrążeń. Odbywają się one zwykle w centralnym miejscu miasta. Towarzyszą im występy. Hakafot sznijot odbywają się już po zakończeniu święta.

   
Halacha

Halacha - הלכה

Zasady prawne i religijne. Stanowią interpretację Tory. Kodyfikują właściwie wszystkie aspekty życia Żyda.

   
Halel

Halel - הלל

Psalmy dziękczynne od Psalmu 113 do 118. Są dodawane do modlitwy w czasie następujących świąt: Pesach, Szawuot, Sukot oraz Chanuki.

   
Har ha-Bajt

Har ha-Bajt - הר הבית

Wzgórze świątynne. Miejsce, na którym wznosiła się kiedyś Świątynia Jerozolimska. Wg tradycji żydowskiej na tym miejscu Abraham chciał złożyć w ofierze swego syna Izaaka.

   
Hawdala

Hawdala - הבדלה

Oddzielenie. Ceremonia zakończenia szabatu lub święta. Odprawiana wieczorem, po zakończeniu święta lub szabatu. Składa się z błogosławieństwa nad winem, wonnościami i światłem świecy. Jako pierwsze odmawia się błogosławieństwo nad winem. Jeśli nie ma wina, błogosławieństwo można odmówić nad innym napojem. Następnie nad wonnościami - mogą to być świeże rośliny lub aromatyczne przyprawy. Potem następuje błogosławieństwo nad ogniem. Następnie wygłasza się formułę hawdali, w której błogosławi się Boga za rozróżnienie pomiędzy świeckim i świętym, pomiędzy szabatem - dniem odpoczynku a sześcioma dniami pracy, pomiędzy Izraelem a innymi narodami. Płomień świecy gasi się w rozlanym na spodku na znak obfitości winie. Hawdalę można dopełnić także w inny dzień, do wtorku następującym po szabacie lub święcie, bo środa należy już do kolejnego tygodnia.

   
Hesped

Hesped - הספד

Mowa pogrzebowa. Biblijnym źródłem zwyczaju jest mowa Abrahama po śmierci Sary (Ks. Rodzaju 23:2) oraz opis ceremonii po śmierci Jakuba (Ks. Rodzaju 50:10-11). Wygłoszenie mowy na pogrzebie uznawane jest za bardzo istotną micwę.

   

Kontakt

        

Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra

ul. Twarda 6
00-105 Warszawa
tel.: 22 620 34 96
email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.l
KRS: 0000184858
Nr konta bankowego: 04124010241111001005772107

Przekaż 1% naszej organizacji

Program PIT udostępniamy we współpracy z IWOP
w ramach projektu PITax.pl dla OPP